Regie: Cédric Kahn – Speelduur: 115 minuten
Cast: Arieh Worthalter, Arthur Harari …
Genre: Misdaad – Originele taal: Frans
In 1976 begon het tweede proces tegen Pierre Goldman, die enkele jaren eerder veroordeeld was voor vier gewapende overvallen, waarvan één tot de dood leidde van twee apothekers. Hij claimde onschuldig te zijn aan de dubbele moordoverval. In eerste aanleg werd hij veroordeeld tot twaalf jaar gevangenis voor de drie overvallen en levenslang voor de fatale overval. Tijdens zijn detentie schreef Goldman het boek Souvenirs obscurs d’un juif polonais né en France, waarin hij zijn zaak belichtte en inconsistenties onthulde. Dit leidde tot een nieuw proces, waarin hij werd bijgestaan door advocaat Georges Kiejman.
Regisseur Cédric Kahn raakte gefascineerd door Pierre Goldman na het lezen van diens boek. Hij werd aangetrokken door Goldmans taal, stijl en denkwijze en wilde dit verhaal naar het witte doek brengen. Met hulp van schrijfster Nathalie Hertzberg, die zich verdiepte in de reconstructies en transcripties, werkten ze samen aan het script. Dit scenario is gebaseerd op krantenartikelen en interviews met Goldmans advocaten.
Een bewogen leven
Pierre Goldman was een Frans activist, schrijver en een controversiële figuur. Hij raakte betrokken bij verschillende linkse politieke bewegingen en weigerde militaire dienst om in Venezuela bij een guerrillabeweging te gaan vechten. Goldman verwierf beroemdheid door zijn boek en werd een links icoon. Bij de heropening van zijn zaak werd het proces bijgewoond door talrijke uitgesproken aanhangers.
In zijn beroep tegen de veroordeling voor twee moorden, waarvan hij volhoudt dat hij ze niet heeft gepleegd – hoewel hij eerlijk en zelfs met enige trots erkent de overige gewapende overvallen wel te hebben gepleegd – weigert Pierre Goldman om getuigen ter verdediging op te roepen. Hij verwerpt resoluut het idee dat getuigenissen over zijn karakter en gedrag relevant zijn en verklaart: “Ik ben onschuldig omdat ik onschuldig ben.” Tegelijkertijd laat hij duidelijk blijken dat hij een afkeer heeft van de overdreven dramatische aspecten van de rechtbank en wil hij dat men zich enkel focust op bewijs.
Geen muziek, weinig decor
De film concentreert zich uitsluitend op de gebeurtenissen binnen de rechtszaal met vastgelegde routines en een doelbewuste soberheid. Er is geen muziek en het beeld volgt het klassieke 4:3-formaat, wat enige aanpassing vergt. Het decor is onontkoombaar: het verhaal ontvouwt zich gedurende twee uur in deze donkere rechtszaal met bruine houten banken en kale muren. Zelden zijn er individuele gesprekken tussen advocaat en cliënt. Kahn legt de focus op de personages en de dialogen die zich binnen de rechtszaal afspelen. Dit rechtbankdrama is gedetailleerd, maar de droge procedurele aspecten maken het ook een langdurige kijkervaring.
De regisseur laat Goldman een groot deel van het proces aan het woord, waarbij hij met immense kracht zijn beweringen doordrukt en tegelijkertijd zijn team in verwarring brengt door voortdurende veranderingen in zijn getuigenissen. Arieh Worthalter levert een indrukwekkende acteerprestatie en behoudt strak de controle, hij zaait voortdurende twijfel over wat men moet geloven. Het acteerwerk van Arthur Harari als advocaat Georges Kiejman is eveneens krachtig, maar ook de vele figuranten verdienen vermelding. De cast is duidelijk een van de grootste troeven van deze film. Regisseur Kahn navigeert behendig tussen verschillende perspectieven zonder duidelijk partij te kiezen.
Deze film speelt zich vrijwel volledig af binnen de rechtszaal, waarbij de emoties soms hoog oplopen. Het acteerwerk maakt indruk, maar het verhaal brengt geen opmerkelijke onthullingen of reconstructies van het misdrijf. Deze Franse dialoogfilm legt een aanzienlijke nadruk op getuigenverklaringen, wat het tot zware kost maakt. De eenvoudige titelintro geeft al aan dat je je moet voorbereiden op een documentaire-achtige filmervaring met weinig ruimte voor ontspanning. Ondanks de intense en soms beklemmende sfeer in de rechtszaal, slaagt de film erin om deze zaak op eerbiedwekkende wijze te belichten.
aeyenah 