In Aïcha toont Mehdi Barsaoui op ingetogen wijze het stille verzet van een jonge vrouw die haar plek zoekt in een wereld die haar klein houdt. Gebaseerd op waargebeurde feiten is het een indringend portret van veerkracht, verlies en de prijs van vrijheid.
Regie: Mehdi M. Barsaoui – Speelduur: 123 minuten
Cast: Fatma Sfar, Yasmine Dimassi, Nidhal Saadi …
Genre: drama – Originele taal: Arabisch – Cinéart
Hoe blijf je overeind in een wereld die je voortdurend klein houdt? Aïcha, een film van regisseur Mehdi Barsaoui, brengt het verhaal van een jonge vrouw die vastzit tussen traditie, armoede en haar verlangen naar meer. In een samenleving waar mannen de toon zetten en vrouwen vaak moeten zwijgen, probeert Aya haar eigen pad te vinden. Ze woont bij haar ouders, werkt in een hotel en verdrinkt langzaam in de sleur van haar bestaan.
Aïcha is de tweede langspeelfilm van de Tunesische regisseur Mehdi Barsaoui, die eerder doorbrak met Un Fils. In die film wordt het leven van een gezin overhoop gehaald wanneer hun zoon ernstig gewond raakt bij een terroristische aanslag en dringend een levertransplantatie nodig heeft. Ook in Aïcha blijft Barsaoui trouw aan zijn maatschappelijke focus. Uit de openingstitels blijkt dat de film gebaseerd is op waargebeurde feiten.
Vlucht naar een beter leven
Aya (Fatma Sfarr), een vrouw van eind de twintig, werkt in een hotel en zit vast in een uitzichtloze routine. Ze heeft een geheime relatie met haar – getrouwde – manager, die haar wel beloftes maakt, maar zijn vrouw nooit zal verlaten. Haar leven kabbelt voort, tot op een dag alles plots verandert. Onderweg naar het werk raakt het busje waarin ze zit, betrokken bij een zwaar verkeersongeval. Aya is de enige overlevende.
Verslagen door de schok, maar ook met een onverwacht gevoel van bevrijding, grijpt ze haar kans: ze laat alles achter zich en vlucht naar Tunis om opnieuw te beginnen. Ze vindt onderdak bij een huisgenoot en kent voor het eerst echte vrijheid. Maar die nieuwe start blijkt minder rooskleurig dan gehoopt. Al snel krijgt ze te maken met corruptie, intimidatie en de rauwe realiteit van het stadsleven.
Ingetogen en indringend
Aïcha is een film die langzaam op gang komt, maar zorgvuldig wordt opgebouwd. Met oog voor detail leren we Aya steeds beter kennen. Fatma Sfarr zet haar neer als een bescheiden, geduldige jonge vrouw, maar bij wie de wanhoop in de ogen sluimert. Ze uit haar emoties nauwelijks – zeker in het begin – maar juist die ingetogenheid maakt haar des te tastbaarder en zorgt ervoor dat je een band met haar krijgt. Aya is een hardwerkende vrouw die niet alleen haar eigen leven draagt, maar ook dat van haar familie. Ze speelt de rol die van haar als vrouw verwacht wordt: gehoorzaam, dienstbaar en stil. Ze leeft in een wereld waar de ongelijkheid tussen mannen en vrouwen diepgeworteld is, en waar huiselijk geweld vaak stilzwijgend wordt getolereerd.
Toch blijven er vragen: Aya lijkt haar oude leven opvallend makkelijk achter zich te laten, en de psychologische nasleep van het zware ongeval, evenals de band met haar achtergelaten familie, worden nauwelijks verder onderzocht. Pas tegen het einde van de film komt dit voorzichtig aan de orde, wanneer Aya haar ouders weer onder ogen komt. Wat de film des te schrijnender maakt, is dat zelfs wanneer Aya ontsnapt naar een nieuw leven, ze opnieuw geconfronteerd wordt met gevaar, corruptie en misbruik van macht.
De cinematografie van Aïcha is weloverwogen; in plaats van expliciete close-ups kiest regisseur Mehdi Barsaoui voor bredere camerastandpunten die de afstand tussen Aya en haar omgeving voelbaar maken. De beeldtaal is eenvoudig, maar krachtig; elk shot lijkt met precisie gekozen. Ook de muziek sluit naadloos aan bij de sfeer van het verhaal: nooit opdringerig, maar altijd ondersteunend en treffend.
aeyenah 